خشکسالی کرمان را تهدید می کند/ دامها و مراتع در معرض خطر جدی

به گزارش خبرنگار مهر در کرمان، خشکسالی پیاپی در کرمان علاوه بر کاهش سطح منابع آبهای تامین کننده آب شرب و کشاورزی بر منابع طبیعی و حیات وحش استان نیز تاثیر منفی گذاشته است.

تولید علوفه هر هکتار مرتع در استان در سالهایی که میزان بارندگی نرمال است به طور متوسط معادل65 کیلو گرم است و با توجه به مساحت 8.6 میلیون هکتاری مراتع استان، تولید علوفه در چنین سالهایی معادل 559 هزار تن می شود که فقط جوابگوی 1.8 میلیون واحد دامی در طول سال است.

در سال زراعی جاری با بر آوردهای کارشناسی انجام شده تولید علوفه مراتع که رابطه مستقیمی با میزان بارش سالیانه دارد، به طور چشمگیری کاهش یافته و حتی در بعضی از شهرستان ها این میزان کاهش به حدود یک چهارم تولید سال های قبل رسیده و باید دامداران نیز همکاری مناسبی را با ادارات منابع طبیعی در سطح استان داشته باشند تا این سرمایه خدادادی برای نسل های بعدی نیز حفظ شود و نسل های بعد نیز بتوانند از این نعمت خدادادی به نحو احسن بهره مند شوند.

از جمله فعالیتهایی که از سوی دامداران قابل انجام است در وهله اول مدیریت "چرای دام" یعنی ورود به موقع دام به مرتع و خروج دام از آن، رعایت ظرفیت دام متناسب با تولید مرتع و نیز حذف دام مازاد بر پروانه است.

در صورتیکه دام زودتر از موعد مقرر به مرتع وارد شود گیاهان قبل از اینکه به بذر دهی برسند و تولید مناسب داشته باشند توسط دام مورد تعلیف قرارخواهند گرفت و درسالهای بعد از تولید کافی و لازم برخوردار نخواهند شد.

در این صورت، گونه های غیر خوشخوراک، سمی، خاردار جایگزین گونه های خوشخوراک شده و سیر تخریب و نابودی مراتع حالت قهقرایی و نزولی به خود خواهد گرفت و عرصه های مرتعی تبدیل به عرصه های بیابانی می شود که جبران آن حتی با صرف هزینه های بسیار زیاد نیز امکان پذیر نخواهد بود.

ضررو زیان این امر به طور مستقیم متوجه دامداران وعشایر خواهد شد و ادامه این روند نهایتا منجر به نابودی منابعی چون خاک، آب و پوشش گیاهی می شود.

بروز سیلهای مخرب، بیابانی شدن عرصه ها و صدماتی از این قبیل را نیز متوجه عدم بهره برداری صحیح از عرصه های مرتعی می شود نیز در استان کرمان سبب شده است مراتع بیشتر مورد آسیب قرار بگیرند.

رئیس اداره مرتع اداره کل منابع طبیعی استان کرمان در زمینه خسارات وارد شده به مراتع استان بر اثر خشکسالی می گوید: در پی خشکسالیهای پیاپی در استان کرمان شاهد بروز خسرارت هنگفت به مراتع و عرصه های طبیعی استان هستیم که تاثیر منفی بر عرصه های طبیعی گذاشته است.

حبیب الله حسینی گفت: بروز خشکسالیهای اخیر باعث شده که اکثر چشمه ها، چاه ها و بطور کلی آبهای سطحی که دامهای اهلی و حیوانات وحشی از آنها جهت شرب استفاده می کردند کاهش یابد.

وی عنوان کرد: باید اعتبار قابل توجهی توسط دستگاه های ذیربط به این امر تخصیص داده شود تا بتوان نسبت به کف شکنی چاه های مالداری، ساخت آب انبار و آبشخور دام، تجهیز و مرمت چشمه و ساماندهی این منابع پرداخت تا در آینده این مشکل به حداقل کاهش یابد.

وی گفت: در سالهای اخیر و همزمان با بروز خشکسالیهای حادث شده، اداره کل منابع طبیعی، نسبت به ساخت 108 دستگاه آب انبار، 259 دستگاه آبشخور دام، 51 باب تجهیز و مرمت چشمه، نصب 30 دستگاه تلمبه بادی، 25 کیلومتر انتقال آب در سطح مراتع با تخصیص اعتبارات استانی و خشکسالی و با مشارکت مجریان طرحهای مرتعداری اقدام کرده است که مورد استقبال دامداران و مرتعداران قرار گرفته و انجام این فعالیتها باعث شده که به میزان قابل توجهی مشکل تامین آب شرب دام دامداران در تعدادی از مراتع کاسته شود.

رئیس اداره مرتع اداره کل منابع طبیعی استان کرمان همچنین از دامداران و مرتع دارانی که دارای طرحهای مرتع داری مصوب هستند خواست مراتع را در فصل ییلاق و قشلاق بیمه کنند تا در سالهایی چون سال جاری که با خشکسالی روبرو می شوند بتوانند از بیمه غرامت دریافت و در جهت احیاء عرصه های خویش و یا حتی خرید علوفه دستی جهت تعلیف دام خود اقدام نمایند.

وی گفت: در سالهایی که با خشکسالی روبرو می شویم بیمه با دریافت هزینه ناچیزی موظف می شود که نسبت به جبران خسارت مرتع دارانی که با کاهش تولید علوفه در سطح مراتع خویش روبرو می شوند کمک قابل توجهی به آنها نماید.

وی عنوان کرد: با توجه به کاهش تولید علوفه مراتع به کمتر از یک سوم و کاهش ظرفیت به همین میزان بایستی دامداران نسبت به کاهش دام خویش حتی کمتر از تعداد دام مجاز در پروانه چرای صادره اقدام کنند تا همزمان با انجام فعالیت های پیشگیرانه در جهت حفظ و ماندگاری پوشش گیاهی مرتعی اقدامات فوق موثر انجام شود.

مدیرکل محیط زیست استان کرمان نیز در زمینه تداوم خشکسالی در کرمان گفت: در سال گذشته اقدامات فراوانی در خصوص تامین منابع آبی و علوفه حیات وحش صورت گرفت اما در سال جاری با تدام خشکسالی با همان مشکلات مواجه هستیم.

عباسعلی دامنگیر عنوان کرد: با خشکسالی در سال گذشته شاهد کاهش زادو ولد در بین وحوش بودیم به طوریکه تعداد چند قلو زایی به شدت کاهش یافته است.

وی گفت: در زمینه پرندگان نیز میزان تخم گذاری کاهش یافته است اما با جذب اعتبارات مبارزه با خشکسالی سعی شده است این خسارات کاهش یابد.